Paardenmestcrisis

De paardenmestcrisis uit 1894 wordt wel aangehaald als voorbeeld om je niet blind te starten op schijnbaar onmogelijke problemen. Het verloop van deze crisis daagt je uit om creatief en wendbaar om te gaan met crises en uitdagingen, en open te staan voor nieuwe mogelijkheden. Welke paardenmestcrisis? – hoor ik je misschien denken. Ik licht ‘m je graag toe.

Een ruime honderd jaar geleden was paardenkracht dé energiebron voor stedelijk transport van goederen en personen. Dit lijkt een stuk milieuvriendelijker dan de benzine- en dieselmotoren van nu. Maar je kunt je indenken dat ook paarden zorgden voor problemen: ongelukken, stank, ziektes en natuurlijk mest op straat. Dat laatste was een punt van zorg met het oog op het toenemen van het aantal paard-en-wagens in de toekomst. Er schijnt te zijn geschreven dat als er niets zou gebeuren, men vreesde dat binnen enkele jaren de mest metershoog opgestapeld zou liggen in alle straten. Om dat probleem op te lossen werden creatieve oplossingen bedacht, bijvoorbeeld een wagen die elektrisch paardenpoep kon opvegen. De doemvoorspellingen van steden vol poep kwamen echter niet uit. Ook de directe oplossingen voor het probleem bleken niet nodig. Want wat men niet had (kunnen) voorzien, was dat de opkomst van de stoommachine en auto’s, de paarden volledig uit het straatbeeld verdreef. Daarmee was ook de toekomstige paardenmestcrisis snel vergeten.

Met dit in het achterhoofd is het interessant om nog eens verder na te denken over de digitalisering van het onderwijs. Binnen onze sectorgroep willen we insteken op digitalisering, maar op zo’n manier dat het ons onderwijs beter maakt. Vergadersoftware om colleges mee te geven bedoelen we daarmee níet. En ook geen grote allesomvattende veranderingen waar we de komende jaren aan vastzitten. We zien juist toekomst in het draaien van kleine pilots, met gedreven docenten die meerwaarde zien in samenwerking met de beroepspraktijk, en daarop reflecteren. We houden onze ogen zeker open voor nieuwe mogelijkheden die we nu nog niet kunnen bedenken, maar waar we met plezier mee experimenteren als ze zich aandienen. Zo blijf je samen wendbaar en kan je inspelen op behoeften die voor nu en de nabije toekomst relevant zijn.

Luc van Dijk (31) is marketingdocent Hogescholen Utrecht en Windesheim en voorzitter Sectorgroep HO van CNV Onderwijs.