Hoe overleef ik de Onderwijsinspectie?

In dit geval stond het boek op een leesplank, naast het plan voor burgerschap en tussen een aantal onderwijstijdschriften. Het kwam niet ter sprake en mijn plan om nog even in het boek te bladeren vergat ik uiteindelijk. Daarom besloot ik het boek aan te schaffen, maar het is niet meer leverbaar en tweedehands kom ik hem ook niet tegen. Wel kwam ik online een samenvatting tegen en daarin lees ik dingen die bij mij vragen oproepen. Met als belangrijkste vraag: welke scholen zouden dit boek nodig hebben?

Ik snap dat wanneer een inspectie op een school komt, het personeel de school op zijn best wil presenteren. Dat heb ik thuis ook; als ik visite verwacht, zorg ik dat er opgeruimd is. En ook toen ik directeur was van een school, liep ik een extra rondje door de school voorafgaand aan het bezoek. Als inspecteur zie ik het liefst een school, zoals die in werkelijkheid is. Dat geeft mij het beste beeld en daarmee zal mijn oordeel over de school het best passend zijn.

Als schoolleider vertelde ik het echte verhaal aan de inspecteur, omdat ik graag inzicht kreeg in mijn blinde vlekken. Ik schrik dan ook als ik in de samenvatting van het boek lees dat veel scholen de inspectie niet meer zien als een deskundige gesprekspartner, maar als een calculerende-controle instantie. Hoe oud is dit boek en waarop is deze informatie gebaseerd? Mijn ervaring is anders. Ineens ben ik blij dat het boek niet meer leverbaar is.

Gelukkig lees ik verderop in de samenvatting dat de auteurs geen negatieve opvatting hebben over de onderwijsinspectie. Dat stelt me dan weer gerust. Het is de auteurs te doen om basisscholen een handreiking en tips te geven. Ik vind het jammer dat ik die tips nu niet kan lezen, maar zal daar zeker naar kijken als ik het boek weer ergens tegenkom.

Als ik scholen die een inspectiebezoek krijgen een tip mag geven; doe vooral zo gewoon mogelijk, dan ziet de inspecteur het echte beeld. Onze missie zegt het al: ‘effectief toezicht voor beter onderwijs’. We hebben hetzelfde doel als de school. Leren de leerlingen optimaal, krijgen ze goed les, is er zicht op de ontwikkeling en zijn ze veilig? De inspectie kan de school daarbij helpen. Zoals ik ooit bij een uitwisseling in India leerde; ‘sometimes you need an outsider to give you some inside’.