Ik kan me niet herinneren dat er op mijn basisschool iemand bijles kreeg. Cito-trainingen bestonden volgens mij niet eens. We hebben een keer klassikaal geoefend. Dat was het. Ik weet nog wel dat ik heel zenuwachtig was voor de uitslag. Een uitslag waar niemand om mij heen veel waarde aan hechtte. Niemand behalve ikzelf, want ik wilde graag naar het vwo. Puur en alleen omdat dat het hoogste was. Op mijn vwo-school gingen enkele leerlingen van rijke ouders naar een huiswerkklas. Daar werden ze gedwongen hun agenda te delen en moesten ze zich houden aan een strakke planning. Alles om er maar voor te zorgen dat ze overgingen. Erg effectief was het niet. De meesten bleven alsnog zitten.
Hoe anders is dat nu? Waar in 1995 €29 miljoen werd uitgegeven aan bijles, was dat in 2015 opgelopen tot €189 miljoen. Gelukkig kom ik in mijn werk ook ouders tegen die tegen de stroom ingaan. Elk jaar krijgen wij wel een paar aanmeldingen van leerlingen met een advies wat tussen praktijkonderwijs en vmbo in zit. Je zou verwachten dat die dan voor het vmbo kiezen.
Beter een te laag dan een te hoog advies. Opstromen is nou eenmaal fijner dan afstromen.
Toch zijn er ook ouders die kiezen voor onze school, omdat ze weten dat hun kind daar gelukkiger van wordt. Sociaal-emotionele factoren wegen voor deze ouders zwaarder dan het niveau. Dat vind ik zo’n dappere keuze in een tijd waarin zelfs een havo-advies tot teleurstelling kan leiden.
Wat dat betreft ben ik het niet eens met Marjolein Moorman, wethouder van Onderwijs in Amsterdam, in de documentaireserie Klassen. Ik vind dat je beter een te laag advies kan krijgen dan een te hoog advies. Opstromen is nou eenmaal fijner dan afstromen. Dus laten we de leerling centraal zetten en proberen zo goed mogelijk te kijken wat de leerling nodig heeft. We hoeven echt niet allemaal naar het vwo. Jammer genoeg dacht ik toen ik zelf voor de keuze stond nog dat hoger automatisch ook beter was.
