Samen vormen we de reddingsboei

Michelle Kames (31) is verkozen tot Jonge Ambtenaar van het Jaar 2022 en werkt bij de gemeente Den Haag als senior opgavemanager Werken en Ontmoeten.

Uit de monitor Integriteit en Veiligheid bleek dat in 2022 33 procent van de ambtenaren te maken heeft gehad met agressie of geweld op het werk. EénVandaag maakte vorig jaar bekend dat zes op de tien vrouwen (62 procent) en één op de vijf mannen (19 procent) wel eens seksueel grensoverschrijdend gedrag hebben meegemaakt. Tijdens uitgaan, op straat, maar óók op het werk.

Tijdens mijn verkenning naar dit onderwerp merkte ik dat cijfers over grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer niet of nauwelijks te vinden zijn. En dat in een tijd waarin sociale veiligheid en de aandacht voor ongewenst gedrag steeds belangrijker worden, de maatschappelijke roep om actie steeds luider hoorbaar is en wij als samenleving meer vertrouwen op data om te monitoren, sturen en verantwoorden. Waarom is cijfermatige informatie over zo’n fundamenteel, actueel en voor sommigen traumatisch thema dan moeilijk te verkrijgen?

Een veilige werkomgeving lijkt simpel: een omgeving, waarin je jezelf kan zijn en je grenzen worden gerespecteerd. Maar wat als de praktijk anders is? Als je niet de ruimte voelt of krijgt om je uit te spreken. Je best doet om gezien te worden, maar onzichtbaar blijft. Onderwerp bent van grappen van collega’s, die je niet ongeroerd laten. Elke promotie naar je collega ziet gaan of nare opmerkingen van cliënten die jouw grenzen overschrijden. Ligt dit dan niet aan jezelf?

Voorkom dat slachtoffers verdrinken in een bermuda-driehoek van angst, schaamte en onzichtbaarheid

Michelle Kames

In een werkomgeving heb je altijd te maken met grijze gebieden en ongelijke grenzen. Jouw grens hoeft namelijk niet de mijne te zijn. Individuele verschillen vragen om het erkennen en herkennen van het eigen gedrag én het effect daarvan op de ander. Of is dit juist een gezamenlijke verantwoordelijkheid?

De veilige werkomgeving is een samenspel met collega’s en leidinggevenden. Het vraagt van de werkgever investeren in bewustwording en faciliteren van het gesprek. Maar ook ingrijpen en handelen, wanneer ongewenst gedrag wordt geconstateerd. Niet wegkijken, maar aangaan. Bespreken én beschermen. Zero-tolerance naleven en afscheid nemen van de bureaucratie waar een slachtoffer doorheen moet. Samen vormen wij de reddingsboei die voorkomt dat slachtoffers verdrinken in een bermuda-driehoek van angst, schaamte en onzichtbaarheid. Dat is de zorgplicht van elke werkgever en de menselijkheid van elke collega. Maak dit thema zichtbaar door monitoren en sturen. Het is te belangrijk om onzichtbaar te blijven!