'Ben ik overspannen ofzo? Nee, ik zat in de overgang'

CNV wil openheid over overgang

‘Ben ik overspannen ofzo? Wat is dit?’ dacht Annemarie (61) toen ze rond haar 45ste last kreeg van ernstige stemmingswisselingen en vermoeidheid. Pas drie jaar later constateerde de huisarts dat ze in de overgang zat. Tien jaar lang had ze zware klachten, maar ze werkte door: ‘Ja, ik dacht: “Elke vrouw heeft hier last van, stel je niet aan.”’

Stemmingswisselingen, vermoeidheid, onregelmatige menstruaties of juist aan één stuk door ongesteld, slaapproblemen, opvliegers, het zijn maar een paar klachten die door de overgang kunnen ontstaan. Annemarie had er behoorlijk last van. ‘Toen ik rond mijn 48ste onregelmatig ging menstrueren, ging het me dagen wat er aan de hand was. Ik was niet gek en ook niet overspannen, ik zat in de overgang. De huisarts constateerde dat ook en adviseerde me een spiraal te laten plaatsen. Zo gezegd zo gedaan, maar dat verhevigde de menstruatie alleen maar. Ik was eigenlijk continu aan het vloeien, werd er slap van, kon niet slapen, had geen energie. En ook de stemmingswisselingen hielden aan: vaak huilen, soms zelfs om niks, woede-uitbarstingen. Ik herkende mezelf echt soms niet.’

Toch niet ziek?

‘Ik heb me in al die jaren één keer ziek gemeld omdat ik een nacht niet geslapen had’, vertelt Annemarie. ‘Maar ik voelde me daar zo schuldig over, dat ik het nooit meer heb gedaan. Ik was toch niet ziek? Ik zat gewoon in de overgang, net als elke vrouw van mijn leeftijd. Dus zei ik tegen mezelf: “Stel je niet aan, het hoort erbij!” Zulke reacties kreeg ik ook in mijn omgeving: “Ja, mijn moeder had het ook heel erg, maar dat kwam ook weer goed. Jij komt er ook wel overheen.” Daarmee werd het dan afgedaan. Ja, je weet dat het een keer ophoudt, maar niet wanneer.’

Meer openheid

Bij Annemarie duurde de klachten uiteindelijk tien jaar. Terugkijkend had ze gewild dat er meer openheid over was geweest op haar werk. ‘Ik had een mannelijke manager en durfde er niks over te zeggen tegen hem. Ik schaamde me, liep er niet mee te koop. En vond dus dat ik me niet aan moest stellen. Het zou zo mooi zijn als werkgevers uitstralen dat erover gepraat kan en mag worden. Dat het eigenlijk zoiets is als een zwangerschap: daar horen ook wel eens klachten bij, zoals bekkeninstabiliteit, en dan ga je in de ziektewet. Klaar. Overspannenheid wordt nu ook veel serieuzer genomen als vroeger. Met de overgang kan dat net zo gaan. Dat vrouwen weten dat ze er niet alleen voor staan. Als het een tijdje onderwerp van gesprek is in een bedrijf, gaan vrouwen voelen dat ze het kunnen vertellen. Dat het niet gek is om dan even gas terug te nemen of af en toe een iets lager werktempo te hebben.’

Omhelzing

Voor alle vrouwen die kampen met overgangsklachten en de combinatie werk-privé, heeft Annemarie een tip: ‘Wees niet zo hard voor jezelf. Geef jezelf een figuurlijke of letterlijke omhelzing en bedenk: “Het is normaal dat je je zo voelt.” En praat erover op je werk, zodat leidinggevende en collega’s rekening met je kunnen houden.’

Meer lezen over open zijn over de overgang?