Wat zou jij doen bij grensoverschrijdend gedrag op je werk?

Dat werken in de zorg uitdagend is, is algemeen bekend. Je bevindt je soms in ongemakkelijke situaties, hebt te maken met dementerende ouderen of verzorgt mensen met een verstandelijk beperkt vermogen. In elk aspect van de zorg kan je te maken krijgen met onbeschoft of grensoverschrijdend gedrag. Hoe ga je om met dit gedrag en wanneer is het te veel? Drie medewerkers in de zorg over de vraag of zij zich wel eens ongemakkelijk of bedreigd voelen en hun advies.

Amanda de Souza Bonzi (35),

integraal begeleider C bij Woonzorgpark Het Westerhonk, Monster

‘Ik ben een keer heel hard geslagen door een cliënt. Dit was meer dan tien jaar geleden bij een andere groep. Ik zat voor die meneer kennelijk te dicht bij hem. Ik was erdoor geschrokken en wist even niet wat te doen. Ik ben uiteindelijk gewoon doorgegaan met mijn werk, maar heb in het vervolg wel meer afstand van hem genomen. Bij deze meneer kon je niet in gesprek gaan hierover. Dat had hij dan niet begrepen. Wij hebben intern op de afdeling collega’s waarmee we over heftige gebeurtenissen kunnen praten als we dat nodig hebben. Maar gelukkig maak ik dit soort heftig gedrag niet veel mee, want over het algemeen zijn de mensen voor wie ik werk heel lief.’

Arend Havinga, foto: Henriëtte Guest. Bovenaan het artikel Amanda de Souza Bonzi, foto: Henriëtte Guest

Arend Havinga (41),

ambulant jeugdhulpverlener pleegzorg bij Jeugdformaat, Rijswijk

‘Sommige ouders waarmee ik werk kunnen, vanwege bijvoorbeeld psychiatrische problematiek, onvoorspelbaar zijn. Erkenning en begrip voor emoties wordt erg lastig wanneer je bij wijze van spreken een ouder hebt die van hysterisch lachen naar verschrikkelijk boos gaat. Die onvoorspelbaarheid bij ouders hangt als een dreigende wolk boven de gesprekken of bezoeken die ik met hen heb voor mijn werk. Dat vraagt al veel van mij als hulpverlener, maar nog veel meer van kinderen en ook van pleegouders wanneer die ook bij deze momenten aanwezig zijn.
Er zijn ook ouders die op oorlogspad gaan. Ook al probeer je hen duidelijk te maken dat je wilt samenwerken; voor hen ben je sowieso de “vijand”. Deze ouders proberen ons vaak als hulpverleners te intimideren of te bedreigen. Tegenwoordig soms ook door je met naam en toenaam online te zetten wat echt een enorme impact kan hebben. Het lost meestal niet alles op, maar het helpt zeker wel als je in dit soort situaties gesteund wordt door de organisatie waar je voor werkt.’

Debora Voois (51),

teamcoördinator dienstverlening en gastvrijheid , facilitaire (soft)services, bij Zorggroep ter Weel, Goes

‘Eigenlijk niet. Ik ben zelf 16 jaar zelfstandig ondernemer geweest in de (nacht)horeca en heb trainingen hiervoor gehad, dus ik kan wel tegen moeilijke en onverwachte situaties. Ik heb voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd binnen de zorgorganisatie met betrekking tot de cliëntgroepen en bijbehorend gedrag. Zo leren wij op de zorggroep van professionals hoe om te gaan met cliënten op bijvoorbeeld de psychogeriatrische afdeling. Zij zijn vaak tegen het einde van de dag onrustig en onvoorspelbaar. Dit omdat zij in het verleden rond deze momenten van de dag hun partner thuis verwachten of het eten gingen voorbereiden. Door er op dat moment voor de cliënt te zijn en de onrust weg te nemen kan onvoorspelbaar gedrag al verminderd worden. Alhoewel je niet alle situaties kan voorzien, door respectvol te blijven voor elkaar, je kalmte te houden, de situatie te overzien en jezelf te verplaatsen in de situatie van de ander, kom je een heel eind!’