‘De fysieke veiligheid van personeel staat op het spel’

Personeelstekort in gevangenissen leidt tot onveilige situaties

Gevangenen langer achter gesloten deuren. Minder tijd voor personeel om fit en weerbaar te blijven. Verminderde fysieke veiligheid van gedetineerden én personeel. En in de toekomst mogelijk een hogere normering, waarmee een gevangenisbewaarder in plaats van twaalf wel zestien gedetineerden onder zijn hoede heeft. Allemaal gevolgen van het nijpende personeelstekort bij de Dienst Justitionele Inrichtingen (DJI), oftewel: gevangenissen en andere justitionele inrichtingen in Nederland. Een DJI-medewerker doet anoniem zijn verhaal.

Gevaar inschatten

‘Voor mijn werk reis ik door het hele land. Ik hoor het overal: het grote personeelstekort in gevangenissen zet de fysieke veiligheid op het spel. Het bezorgt ook de hoofddirecties veel kopzorgen. Zij vragen zich steeds weer af: “Hoe gaan we dit tackelen?” Hun middelen zijn beperkt. Bovendien is de inhuur van “vreemde krachten” niet de beste oplossing. Zij missen de ervaring en kennen de gedetineerden en de fysieke omgeving niet. Dat persoonlijke contact met de justitiabelen heb je nodig om te weten en zien hoe iemand erbij zit, zodat je het gevaar kan inschatten. Ook zien gedetineerden snel genoeg hun kans. Zo draaide een collega een dag met een uitzendkracht en verloor het zicht op de afdeling. Eén gedetineerde zat letterlijk al in de hekken om eroverheen te klimmen en te ontsnappen.’

Meer ongevallen

‘Er zijn steeds meer incidenten binnen DJI. Er wordt van alles geprobeerd om met het gebrek aan ervaren krachten om te gaan. Doordeweeks worden weekenddiensten gedraaid. Dat betekent dat justitiabelen minder tijd “buiten” hun cel door brengen en meer achter hun deur moeten verblijven. Maar daar wordt de sfeer niet beter door en de fysieke veiligheid komt daarmee echt in het gedrang. Tegelijkertijd wordt in sommige gevallen gekozen voor het verder inkorten van de tijd om personeel fit en weerbaar te maken. Dat doet personeel in de baas z’n tijd, maar die tijd is schaars, dus wordt hierop ingekort. En de aanwas van nieuw personeel is er bijna niet. Om personeel vast te houden en nieuw personeel te krijgen, moet er wat gebeuren aan de salarissen en doorgroeimogelijkheden.’

Politiek moet stoppen met kortetermijndenken

‘De grote afstand tussen de politiek en werkvloer maakt dat de pijn op de vloer niet wordt gevoeld. Ik snap dat het als politicus goed te verkopen is om gedetineerden langer achter de deur te houden. Ze zitten niet voor niets vast. Maar ze worden er niet beter van en komen een keer vrij. De politiek overziet de gevolgen van maatregelen niet altijd. En dus ja, de politiek is mede verantwoordelijk voor het probleem. Het kortetermijndenken is te wijten aan de politiek. Justitie is een uitvoerend orgaan van het Rijk. De minister bepaalt veel van wat er gebeurt: welke gevangenissen worden gesloten en welke geopend worden. Tijdens de uitvoering van het Masterplan van DJI in 2013 werden er gevangenissen gesloten en waren er veel gedwongen ontslagen. Nú heb je dat personeel nodig en is het verdwenen.’

Lees meer verhalen over personeelstekort

Het al te grote personeelstekort in de sectoren onderwijs, overheid, publieke diensten, zorg en welzijn lijkt nog verder toe te nemen, terwijl het onmisbare werk door moet gaan. CNV luidt de noodklok! We halen verhalen op om de alarmerende tekorten aan te kaarten bij politiek Den Haag.