De afgelopen jaren werkte de sector met een arbeidsvoorwaardenregeling van de KNMT, maar individuele werkgevers waren niet verplicht die regeling toe te passen. Eind 2022 verbood de ACM dit soort eenzijdige regelingen, waarna de KNMT de regeling per direct introk. Van Elk: “Sindsdien is de onrust onder de assistenten nog verder toegenomen. Er is een groot tekort aan assistenten. Steeds vaker gaan ze als zzp’er aan de slag, zodat ze de vrijheid hebben om hun eigen voorwaarden te bepalen. De verschillen in arbeidsvoorwaarden lopen mede hierdoor sterk op. De onzekerheid onder de assistenten over hun positie is groot. Sommige assistenten krijgen zelden een salarisverhoging. Ook horen we dat geen vergoedingen voor werken in de avond of in het weekend wordt betaald, het salaris bij ziekte vrijwel direct met 30% gekort wordt of geen bovenwettelijke verlofdagen worden gegeven. Zeker in kleinere praktijken is het moeilijk onderhandelen met je werkgever, als dat ook de tandarts is waar je intensief mee samenwerkt. Een slechte werksfeer of zelfs een arbeidsconflict is dan zo geboren.”
CNV Zorg en Welzijn pleit al jaren voor collectieve afspraken in een cao. In het verleden wees de KNMT die wens af, door te verwijzen naar de adviesregeling. Van Elk: “Nu die door het verbod van de ACM van tafel is, heeft de KNMT volgens ons ook in het belang van hun leden maar één reële optie, en dat is formeel met de bonden aan tafel voor een cao.”