Werkgevers over de hele linie zuchten onder personeelstekorten. Werknemers zijn amper meer te vinden, stellen zij. Dat zou betekenen dat senioren, (deels) arbeidsongeschikten, langdurig zieken en werklozen nu gemakkelijker een baan vinden dan voorheen. Want voor deze groepen werkzoekenden was het vaak een lastige opgave om iets passends te vinden. Met nijpende tekorten zouden zij toch gemakkelijker werk moeten vinden?
CNV Anders Actieven, de ledengroep voor werklozen, arbeidsongeschikten en langdurig zieken, bemerkt geen veranderingen ten gunste voor hun achterban. ‘Terwijl in de sector Zorg en Welzijn bijna paniek heerst als het gaat om het vinden van apothekersassistenten, ambulancepersoneel, doktersassistenten, noem maar op. Er zijn zoveel problemen dat in verschillende regio’s trajecten zijn gestart om mensen uit voormalige Oostbloklanden en de Filipijnen te werven’, merkt tweede secretaris Jeanette Lette op.
Afwijzingen
Arbeidsbeperkten krijgen nog net zoveel afwijzingen als voorheen, ziet zij. Werkgevers zijn nog steeds bang voor extra kosten als zij mensen uit deze groep aannemen. ‘Kijk maar naar de horeca. Jonge mensen kunnen hard lopen. Een werkgever heeft liever zo’n gemakkelijk in te roosteren jongere voor een lager salaris.’
De groep Anders Actieven groeit. Lette wijst op de komst van een nieuwe categorie: longcovid-patiënten. De aanwas is alleen niet echt te staven met cijfers. ‘In heel veel sectoren zitten mensen zonder werk die zich niet aanmelden bij onze groep.’ Daarnaast is in verband met de onzekerheid over het verloop van het herstel van longcovid, een extra jaar WW in het leven geroepen voor de zorgsector. Bij deze niet-reguliere WW valt de werkloze werknemer nog onder de werkgever. Die kan vanwege de binding de werknemer bij herstel direct weer inroosteren in plaats van het hele traject van personeelswerving te moeten doorlopen. ‘Hierdoor mist het UWV een deel van de werklozen in de cijfers.’
Senioren in trek
Cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), het UWV en Eurostat, het bureau voor de statistiek van de Europese Unie, laten positieve ontwikkelingen zien als gevolg van de krapte op de arbeidsmarkt voor de groep senioren (zonder arbeidsbeperking). Volgens Eurostat is de participatiegraad van de groep 55- tot 64-jarigen gestegen van 45 procent in 2004 naar 70 procent in 2019. Uit de laatste meting van het CBS blijkt dat acht op de tien 55- tot 60-jarigen betaald werk had in 2021. In 2006 ging het om zes op de tien in deze leeftijdsgroep.
Een woordvoerder van uitkeringsinstantie UWV ziet dat de groep 50- en 55-plussers sneller aan het werk gaan vanuit de WW. Volgens hem komt de toegenomen arbeidsdeelname onder deze groep ook doordat hun vaardigheden steeds beter zijn. Bovendien zien werkgevers tegenwoordig weer meer in senioren, want ‘senioriteit betekent stabiliteit’, zegt de woordvoerder. ‘Hun deelname op de arbeidsmarkt groeit. Er zijn nog nooit zoveel 55-plussers aan het werk geweest als nu.’
Moeilijker voor oudere WW’ers
Hoewel 55-plussers worden gewaardeerd door werkgevers, is het voor de senior met een WW-uitkering nog steeds moeilijker dan voor jongere WW’ers om door te stromen naar betaald werk. Iets meer dan de helft van de 55-plussers vond in de eerste helft van 2021 vanuit de WW een baan. In andere leeftijdsgroepen ging het om 64 procent.
Het percentage oudere WW’ers ligt in 2019 volgens UWV-cijfers op zo’n 35 procent. In absolute aantallen gaat het om 85.000 55-plussers. In mei van dit jaar is dat percentage hetzelfde gebleven. Maar in absolute aantallen gaat het nu om zo’n 56.000 werkzoekenden. Er is dus een daling te zien, maar van die laatste groep hebben ongeveer 35.000 mensen nog geen zicht op een betaalde baan. Het percentage 55-plussers in de tweede helft van 2021 en in de eerste helft van 2022 dat vanuit de WW naar werk gaat, was bij ter perse gaan van dit blad nog niet bekend.
Arbeidsbeperkten
De UWV Monitor Arbeidsparticipatie laat zien dat (gedeeltelijk) arbeidsbeperkten ook meer kans op een (tijdelijke) baan maken. Er is gekeken naar het niveau van arbeidsparticipatie voor en na de coronacrisis. Deze nam onder mensen met een Wajong-uitkering, WIA 35-minners en Participatiewetters af in 2020 (ten opzichte van 2019). In de eerste helft van 2021 is een stijging te zien van tussen 0,8 en 4,6 procent. Het herstel naar het niveau van arbeidsdeelname van voor de coronacrisis is met 4,6 procent het hoogst onder de Participatiewetters. De toename hangt samen met tijdelijke dienstverbanden. Hoe groter het aantal mensen met een tijdelijk dienstverband, hoe sterker de terugval in 2020 en hoe sterker het herstel.
Bij de groep volledig arbeidsongeschikten in de WGA ziet ook het UWV geen verbetering. Hun deelname aan het arbeidsproces bleef dalen in de eerste helft van 2021 (met 3,7 procent).
Migranten
Of migranten makkelijker werk vinden, is niet te zeggen. UWV selecteert niet op afkomst, zegt een woordvoerder. Vluchtelingen die zes maanden of langer in de asielprocedure zitten, mogen werken. Via de IND is bij UWV bekend dat 30 procent van hen een baan heeft.
Gevluchte Oekraïeners zijn wel geregistreerd. Door een komen en gaan van personen fluctueert de groep tussen zestig- en zeventigduizend. Van hen werken 24.000 personen. Werkgevers staan open voor deze groep, staan er zelfs voor in de rij. Meestal hebben werkgevers en deze groepen elkaar zelfstandig gevonden, aldus het UWV. De krappe arbeidsmarkt leidt dus niet tot meer kansen voor anders actieven of mensen met een arbeidsbeperking. Maar 55-plussers en Oekraïeners komen volgens UWV wel beter aan een baan.
