Blamage

Özcan Akyol is schrijver, columnist, radio- en televisiepresentator en programmamaker

In een reeks interviews die ik mocht doen, in opdracht van een uitvaartondernemer, sprak ik met verschillende mensen die tijdens de pandemie op professioneel vlak hebben geworsteld met hun mentale en fysieke welzijn. Dan moet u denken aan: verpleegkundigen, kraamhulpen, onderwijzers en ondernemers. Wat me daarbij opviel, elke keer weer, is dat deze schrijnende verhalen zelden het grote publiek bereiken, simpelweg doordat ze, naar mijn inschatting, te pijnlijk zijn om met de buitenwereld te delen. Dat is een grote blamage.

Ik zal een voorbeeld geven. Een vrouw vertelde me dat ze zonder beschermingsmaterialen in een verpleeghuis moest werken, in de eerste fase van de pandemie. De spaarzame mondkapjes die er waren, werden tijdens de pauzes aan de kapstokken opgehangen, om ze vervolgens gewoon weer te gebruiken. En bewoners stierven zonder hun dierbaren aan hun bed.

‘Als de professional niet voor zichzelf opkomt, zal niemand dat doen’

Özcan Akyol

De vrouw raakte – hoe kan het ook anders – zelf ook besmet, merkte algauw dat het ‘geen gewoon griepje’ was en kreeg uiteindelijk long covid, waardoor ze nu voor honderd procent is afgekeurd voor arbeid. Ze heeft een uitkering en moet elders re-integreren. Niet in de zorg. Er zijn duizenden van dit soort verhalen. In verschillende sectoren hebben mensen die onmisbaar zijn op de werkvloer hun gezondheid geriskeerd om anderen tot dienst te zijn, maar nu alles – voorlopig – voorbij is, wordt er niet naar hen omgekeken. Om dit soort mensonterende situaties te voorkomen, moeten we meer aandacht vestigen op de persoonlijke ervaringen van zorg- en onderwijsprofessionals. Dat kan in de vorm van congressen, podcasts of zelfs advertenties. Wie in de naïeve veronderstelling leeft dat de geschiedenis zich niet zal herhalen, wacht een zeer frustrerend najaar. Als de professional niet voor zichzelf opkomt, zal niemand dat doen. Het is een ongemakkelijke boodschap. Maar het is wel de realiteit.