30 jaar dezelfde thema's

Nog maar net was ik begonnen aan mijn werkzame leven in het onderwijs of ik werd gevraagd om deel te nemen aan de werkgroep jongeren van de onderwijsbond, die nu opgenomen is bij CNV. Bij de start van ons werkprogramma hadden we een aantal speerpunten geformuleerd, waarvoor we zouden strijden: imago verbeteren, begeleiding startende leraar en werkdrukverlaging. Speerpunten die er nog steeds zijn én actueel blijven.

Momenteel ben ik samen met enkele collega’s bezig met een rondgang langs scholen, die te maken hebben met het lerarentekort. We doen een uitvraag naar maatregelen die ze nemen om het personeelstekort het hoofd te bieden. De gesprekken met de schoolleiding en de leraren zijn aangenaam en geven ons veel informatie. Later dit jaar zullen we daarover vast publiceren en hopelijk zijn onze conclusies agenderend.

Bij de gesprekken die we voeren, vertellen de leraren meerdere malen dat het goed is dat we aandacht aan het probleem besteden en dat ze het fijn vinden dat ze gehoord worden. Wat me opvalt, is dat de speerpunten uit het begin van mijn carrière meerdere malen langskomen. Het imago van het leraarsvak bijvoorbeeld. Ik hoor vaak de noodkreet dat daar wat aan gedaan moet worden. En als ik de krantenartikelen erop nasla, zie ik dat het imago nog steeds achteruitloopt, na een kleine opleving in de coronatijd, toen ouders te maken kregen met thuisonderwijs. Wanneer ik doorvraag, worden er verschillende oorzaken genoemd. De media, die het vak belicht indien iets misgaat, de leraren zelf die te veel klagen en ook als inspectie krijgen wij ervan langs. Als wij publiceren dat de basisvaardigheden achteruitlopen, kan dat als een klap in het gezicht van de hardwerkende leraar voelen.

Ondanks het lerarentekort blijft het van belang tijd te nemen voor begeleiding en professionalisering

Inspecteur M@rk

Een ander speerpunt is de begeleiding van startende leraren. Ik weet nog hoeveel baat ik erbij had toen ik begon in het onderwijs, maar ook later als directeur heb ik daar energie in gestopt. Nu hoor ik in de gesprekken dat het belangrijk is, maar dat er door het tekort aan leraren onvoldoende tijd is om starters te begeleiden. Ondanks het lerarentekort blijft het van belang wel tijd te nemen voor begeleiding en professionalisering.

Ons wordt de suggestie gedaan te onderzoeken waarom zoveel starters het onderwijs binnen enkele jaren weer verlaten. Ik denk dat het antwoord verscholen ligt in de aanleiding van de gestelde vraag. Vaak wordt daarbij de politiek als schuldige aangewezen. Alle maatschappelijke problemen worden op het bordje van het onderwijs gelegd en de school mag het oplossen. Dat zorgt voor werkdruk.

Hoewel de scholen die ik bezoek ieder jaar werken aan verbeterplannen en hun onderwijs willen verbeteren, verandert er door de jaren heen toch eigenlijk weinig. De thema’s zijn al dertig jaar hetzelfde. Ik vind het belangrijk dat ieder kind in Nederland goed onderwijs krijgt en zie dat er veel mensen zijn die met hun hart hard werken. Al die mensen verdienen waardering en starters moeten goede begeleiding krijgen. De maatschappij verandert en daarmee ook het onderwijs, maar het doel blijft hetzelfde, gelijke kansen voor ieder kind. Samen maken we het onderwijs.