Door elkaar leren

Het stond al vroeg vast dat ik in het onderwijs zou werken. Niet omdat mijn familie in het onderwijs werkte, maar omdat ik merkte dat ik het prettig vond om anderen iets te leren. Toen ik mijn eerste lessen moest voorbereiden op de opleiding, had ik moeite met het lesvoorbereidingsformulier. Met name bij het inschatten van ‘de beginsituatie’. Want er werd mij aangeleerd in de methode te kijken wat de leerlingen de vorige les hadden gedaan. In mijn beleving was dat niet voldoende om in te schatten wat de kinderen wel of niet kunnen. Wat hebben ze bijvoorbeeld al van thuis meegekregen?

Vervolgens moest ik de ‘doelstelling’ van de les formuleren. En dan vulde ik vaak in, zoals me werd aangeraden, ‘de volgende les’, terwijl ik dacht wat wil ik ze nu eigenlijk leren. En in die tijd moest ik dan ook nog mijn lessen voorbereiden voor een klassikale les. In de loop der jaren is er gelukkig wel wat veranderd.

Mijn schoolleidersopleiding rondde ik af met een scriptie met de titel Met, van en door elkaar leren. Dat ‘met en van elkaar leren’ hoor ik de laatste tijd veel om me heen. Zowel op de scholen waar ik kom, als in onze eigen organisatie. Maar het ‘door elkaar leren’ heb ik eigenlijk al die jaren niet meer terug gehoord. Nu ik me de afgelopen tijd bezighoud met de scholing voor nieuw personeel bij onze inspectie, school het weer door mijn hoofd. Helder is dat de ‘beginsituatie’ voor alle nieuwe medewerkers verschillend is. En de ‘doelstelling’ is dat ze binnen onze organisatie kunnen werken. Tevens is het belangrijk dat wij als organisatie ook leren van de ervaringen die deze mensen onze organisatie brengen. Dat we onze scholing afstemmen op onze nieuwe medewerkers is evident, ze komen namelijk verschillende functies vervullen.

Vragen zetten een proces in beweging

Inspecteur M@rk

Workshops die ik geef aan de complete club, gaan meestal over algemene onderwerpen. De meest waardevolle twee uurtjes vind ik zelf de training Met een goede vraag kom je verder dan met een volmaakt antwoord. Het doel daarbij is bij vragen die we krijgen, niet het antwoord te formuleren, maar te ervaren wat het met je doet, als je de vragen die het bij je oproept met anderen deelt. Ik krijg na afloop altijd positieve reacties op die training. En bij deze training ervaar ik het ‘door elkaar leren’, zowel bij de deelnemers als bij mezelf als trainer. Door de dingen die ik zie gebeuren, leer ik. Vragen zetten een proces in beweging. Een antwoord stopt het denken.

Daarnaast geef ik specifiek scholing aan nieuwe inspecteurs. En naast het standaardprogramma heb ik met een klein clubje een pilot gedraaid onder de noemer ‘werkplekleren’. We doen dan een schoolbezoek met enkele activiteiten, die vergelijkbaar zijn met een regulier inspectiebezoek. Tijdens dit bezoek zijn we ook vooral op zoek naar oordeel-loze vragen. En het mooie is dat we ervaren hebben, dat zowel mijn nieuwe collega’s als de school als ik ‘door elkaar’ geleerd hebben.