Het onzichtbare, pittige werk van ambtenaren

Het imago van de bureau-ambtenaar is, om het zomaar te zeggen, in het algemeen nogal tam. Dat dit beeld niet strookt met de werkelijkheid, blijkt uit de praktijkverhalen van vijf ambtenaren.

Erwin van Etten (44), senior beleidsmedewerker Mobiliteit en Milieu, provincie Zuid-Holland

‘Sommige dossiers beslist geen 9 tot 5- zaken’

foto: Petja Buitendijk

‘Ik werk aan zogenaamd lastige dossiers; juridisch en politiek gevoelige zaken die onder de loep liggen en veel media-aandacht hebben. Bijvoorbeeld dat over Pfas (verzamelnaam voor chemische stoffen die van nature niet voorkomen in ons milieu, red.). Dat is in Zuid-Holland een grote zaak, omdat recent nog door vervuiling hoge waarden zijn aangetroffen in het bloed van inwoners van Zwijndrecht. Wij zetten goede stappen: mede op aangeven van de provincie is het nu zover dat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat serieuze stappen heeft gezet de Pfas-stoffen in heel Europa te verbieden. Dat zijn geen 9 tot 5-dossiers.’ Zijn functie is zeer gevarieerd, naast de actuele dossiers buigt Van Etten zich onder meer ook over het provinciale vergunningen-, toezicht en handhavingsbeleid en het zeer zorgwekkende stoffenbeleid. ‘We scherpen vergunningen aan zodat bedrijven minder uitstoten. Niet bij alle 350 bedrijven bestaan moeilijkheden, maar sommige dossiers vragen extra bestuurlijke aandacht.’

Jan-Kees van Es (37), accountmanager Hoogheemraadschap van Delfland

‘Ik ben het eerste aanspreekpunt’

foto: Petja Buitendijk

‘Door klimaatverandering, de circulaire economie en duurzaamheid hebben we het drukker gekregen. Ik ook, omdat we hierdoor meer samenwerken met andere overheden. Ik onderhoud relaties met gemeenten zoals Den Haag en Lansingerland, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten. Voor hen ben ik het eerste aanspreekpunt. Ik bereid bestuurlijke en ambtelijke overleggen van de hoogheemraad – vergelijkbaar met een wethouder binnen de gemeente – voor. De effecten van de klimaatverandering zijn onder meer bodemdaling, hittestress, zomerdroogte en de bedreiging van het land door zeespiegelstijging. Die spelen om onze kerntaken heen van het zorgen voor droge voeten, schoon water, zuivering van afvalwater en voldoende water in de zomer. Wij moeten kansen pakken als het gaat om de aanpak van die zaken.’

Hij heeft er meer werk aan door het voorbereiden van meer overleggen en avondwerk, niet zelden raadsvergaderingen. ‘En anders ga ik naar de hengelsportvereniging.’

Nissrin Dkhissi (32), plaatsvervangend hoofd sectie Algemene Ondersteuning, Kabinet Commandant Landstrijdkrachten

‘Ik adviseer over de koers van de landmacht’

foto: Erik Kottier

‘Op sommige dagen heb ik wel vijf of zes afspraken achter elkaar en kan ik later op de dag beginnen met het uitwerken.’

Haar werkzaamheden zijn zeer uiteenlopend, wat dynamiek geeft aan haar functie in het zevenkoppige team: ‘Wij adviseren over hoe de landmacht zich maatschappelijk beter kan verankeren. We adviseren over welke zaken de commandant dient op te pakken om medewerkers up to date te houden over de richting die de organisatie uit wil. Op bestuurlijk niveau adviseren we over hoe de landmacht zich ontwikkelt en we geven advies over hoe de landmacht haar koers zo goed mogelijk overbrengt op de politiek. Waar ik momenteel ook aan werk, is het dossier Diversiteit en Inclusie. Waar staan wij? Wat vergt het van ons om de doelstelling van meer diversiteit, te halen? En we bereiden werkbezoeken voor. Zo heeft de Koning in juni een van de brigades bezocht. Het is steeds weer anders en daarover adviseer ik. Het belangrijkste is dat je de juiste boodschap paraat hebt.’

Auke Visser (49), coördinator dijkinspecties Hoogheemraadschap van Delfland

‘Wij inspecteren op scheuren in de waterkering’

foto: David Rozing

‘Toen ik hier vorig jaar kwam werken, viel ik gelijk met mijn neus in de boter; 2020 was een van de droogste jaren.’ De extreme droogte had een grote impact: ‘Een aantal waterkeringen is extra droogtegevoelig. Dat zijn dijken die deels uit veen bestaan. Veen droogt snel uit, klinkt verder in en eenmaal opgedroogd, neemt het moeilijker water op. Scheuren in de waterkering zijn het gevolg. Die kunnen leiden tot instabiliteit in de dijk. Eens in de twee weken werden daarom droogte-inspecties uitgevoerd.’

‘We werken met lijsten 1, 2 en 3. Bij lijst 1 zet je vier extra inspecteurs in. Lijst twee gaat om 34 extra personen inzet, lijst 3 het dubbele. Wij zijn naar aanleiding van de droogte-inspecties tot lijst 2 gegaan. Dat betekent dat 38 personen bovenop hun werk dijken inspecteerden op scheuren. Dat trekt een behoorlijke wissel op je organisatie.’ Hoewel Visser een kantoorfunctie heeft, gaat hij regelmatig naar buiten: ‘Dat vind ik van groot belang, je moet weten hoe het er buiten uitziet.’

We hebben met in totaal elf man vanuit Delfland het waterschap van Limburg geholpen na de overstromingen. Zo kom je ook achter je bureau vandaan.’

Abdul Abdelaziz (27), strategie- en directieadviseur Rijkswaterstaat Zuid-Nederland

‘Ik heb onder hoge druk leren “zwemmen”’

foto: Bert Beelen

‘Mijn allereerste werkdag was een vuurdoop. Er was een crisissituatie ontstaan waarover ik een nota aan de minister moest schrijven. Met ruim twintig interne collega’s van verschillende afdelingen moesten we om de tafel, digitaal, om alle antwoorden boven water te krijgen.’

‘Voor mijn functie ben ik bestuursadviseur voor twee directeuren. Als strateeg heb ik de taak kansen en bedreigingen te herkennen. In hele korte tijd breng ik dan heel veel informatie terug tot de kern. Daarbij geef ik de directie advies over het formuleren en rapporteren aan het ministerie. En ik heb onder hoge druk leren zwemmen. Daarvoor ben ik dankbaar: Achter de beantwoording van Kamervragen die ik coördineer, zit vaak ook een hoge tijdsdruk. ‘Soms is er avondwerk, afhankelijk van de waan van de dag. Als het gaat om crisisbeheersing, dan ga ik door tot het klaar is. Dat is voor mij de reden waarom ik dit werk doe. Er zit versnelling en vertragingen in; veel dynamiek. Iets anders zou ik niet willen.’