Ieder kind verdient goed onderwijs

Als inspecteur was ik in 2017 betrokken bij een onderzoek dat wij deden naar het komend lerarentekort. OCW waarschuwde toen dat alle maatregelen die ooit bedacht waren om een tekort tegen te gaan, niet voldoende zouden zijn. Wij bezochten voor dat onderzoek scholen in diverse sectoren, voerden rondetafelgesprekken, woonden congressen bij en nog veel meer, maar echt oplossingen die uitvoerbaar zouden zijn, kwamen niet naar boven. Het was meer een uitwisselen van beelden vanuit het eigen perspectief en te weinig komen tot een geïntegreerde en duurzame aanpak vanuit gedeelde belangen. Wat we wel voor elkaar kregen, was het schrijven van een handreiking lerarentekort, waarin we duidelijk maken wat wel en niet mag volgens de wet. Hoewel de informatie niet nieuw was, gaf het wel een overzicht van de (on) mogelijkheden. Twee jaar later zijn de gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers van de G5, waaruit vervolgens noodplannen voor deze vijf grote gemeentes uit voortkwamen. Ik mocht namens de inspectie toehoren en meepraten.

Tegelijkertijd hoorde ik dat er vertegenwoordigers van andere grote steden waren, maar ook randgemeentes van de G5, die aangaven dat ze met dezelfde problematiek te maken hebben.

De convenanten van de G5 bieden iets meer ruimte in wet- en regelgeving, helaas alleen voor deze vijf steden in de randstad. De geluiden die wij horen van collega’s die op scholen komen die niet-bevoegde leraren voor de klas zetten of tijdelijk een vierdaagse schoolweek invoeren, nemen met de dag toe. En ook in de G5 lijken de noodplannen niet afdoende. Het lerarentekort is inmiddels een nationale onderwijsplaag geworden.

Als inspectie van het onderwijs gaan we niet actief op zoek naar ‘misstanden’ door het lerarentekort. Wij hebben wel een waarborgfunctie. Dus wanneer we onwettige situaties tegenkomen met weinig of geen perspectief tot snelle verbetering, moeten we iets ervan zeggen en geven we de opdracht de situatie zo spoedig mogelijk te herstellen. Natuurlijk snappen we ook dat je ijzer niet met handen kunt breken. Vandaar dat we adaptief toezicht houden en maatwerk betrachten. Ik zie de inspectie als een soort vakbond voor de leerlingen. Dat betekent dat we strenger worden als de kwaliteit van het onderwijs achterblijft. Dan moet de school en/of het schoolbestuur harder zijn best gaan doen om de problemen op te lossen.

We zijn het de kinderen verplicht om het probleem lerarentekort snel op te lossen. Waarbij we niets onbenut moeten laten om de situatie snel te verbeteren. Ieder kind verdient goed onderwijs!