Toerusting en profilering

Schoolleiders zijn zich steeds meer ervan bewust dat het schoolleiderschap een vak is dat specifieke competenties vergt en de belangstelling voor professionele ontwikkeling groeit. Er is gelukkig dan ook steeds meer aandacht voor de kwaliteit en de voortdurende professionele ontwikkeling van schoolleiders, getuige onder meer de ontwikkeling van de beroepstandaarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs en het competentieprofiel in het middelbaar beroepsonderwijs.

In de praktijk is er wel nog winst te behalen als het gaat om de begeleiding van startende en zittende schoolleiders. Een groot deel van de schoolleiders krijgt (nog) geen gerichte begeleiding. Zeker in het licht van het steeds grote wordende schoolleiderstekort is het behoud van (startende) schoolleiders extra belangrijk. Deze begeleiding is cruciaal, omdat schoolleiders binnen het primair, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs dagelijks te maken hebben met de effecten van een complexe, snel veranderende wereld, die ze voortdurend met nieuwe uitdagingen confronteert. Dit doet een groot beroep op de flexibiliteit en adaptiviteit. Als integraal schoolleider moeten ze dagelijks, vaak alleen, op zoek naar passende oplossingen.

Toen ik mijn carrière als schoolleider begon, ondernam ik zelf actie om, naast mijn interne begeleiding, ook te kiezen voor een externe coach. Ik zocht een coach met ruime ervaring als schoolleider. Het maakte het mogelijk dat een onafhankelijk persoon zo objectief mogelijk mijn handelen zou kunnen coachen. Tijdens mijn eerste jaar voerde ik periodiek gesprekken, waarin het brede palet van taken en uitdagingen tegen het licht werden gehouden. Mijn handelen hierin werd gespiegeld, waarna er specifieke coaching werd gegeven. Uit eigen ervaring kan ik dus alleen maar beamen dat goede onafhankelijke (externe) coaching een must is voor iedere startende, maar ook zittende schoolleider.

Daarnaast is, om aan de toekomstige vraag van schoolleiders te kunnen voldoen, een positief profiel en imago van het schoolleidersberoep van groot belang. Schoolleiders vervullen een cruciale rol binnen de schoolorganisatie. Het werk achter de schermen is van belang voor goed presterende scholen. Dat moet zichtbaar worden. De belangrijke en betekenisvolle rol van de schoolleider verdient meer erkenning en waardering. De rol en het bijbehorend beroepsbeeld zijn echter, zoals eerder aangegeven, een stuk complexer geworden. Blijvend goed onderwijs voor elke leerling verzorgen, vraagt dan ook om goed toegeruste schoolleiders en om de verdere versterking en positionering van schoolleiders binnen de schoolorganisatie en beroepsgroep. Kortom: laten we zorgen voor een goede toerusting en betere profilering van de schoolleider nu en in de toekomst!