CNV gaat voor werk dat werkt en loon dat loont

Kaders voor inzet cao-onderhandelingen 2024

Bekijk hier onze inzet in 2024

Door Ciska de Graaff

Geplaatst
11 maart 2024, 16:37

Laatst geüpdatet
03 juli 2024, 11:07

Een stevige loonstijging, duurzame arbeidsrelaties, regie op je loopbaan, goed en gezond werk, toekomst van werk. Daar zet CNV zich dit jaar voor in aan de cao-onderhandelingstafels. Een goed loon is belangrijk, maar er is meer nodig. Daarom gaat de bond voor werk dat wérkt en loon dat lóónt.

‘Ja, we zetten stevig in dit jaar’, bevestigt CNV-bestuurslid Daniëlle Woestenberg, namens alle publieke sectoren waar CNV cao’s afsluit. ‘En dat is nodig ook. De harde werkers in de publieke sector verdienen het dat hun koopkracht op peil blijft. Bovendien kampen we met enorme personeelstekorten. De publieke sector moet dus aantrekkelijker worden én blijven om in te werken. De kwaliteit van dienstverlening moet hoog blijven, zodat Nederland verzekerd is van goede zorg, onderwijs en publieke dienstverlening.’ De CNV-inzet wordt bepaald per sector, met de vijf hieronder beschreven prioriteiten als leidraad. Leden én niet-leden kunnen daarvoor hun ideeën kwijt op de website.

Goed en gezond werk

De vierde prioriteit is goed en gezond werk, werk dat werkt dus. CNV werkt daarom aan het aanpakken van de hoge werkdruk in de publieke sectoren. Verder zetten we in op goede verlofregelingen, ondersteuning bij ingrijpende levensgebeurtenissen, een veilige en respectvolle werkomgeving, levensfasebewust personeelsbeleid en een goede werk-privébalans. In 2023 kon CNV al in een aantal cao’s bepalingen opnemen over rouw en overgang. Dat krijgt dit jaar een vervolg. Lees meer over een gezonde balans tussen werk en privéleven

Stevige loonstijging

De eerste prioriteit is een stevige loonstijging. CNV gaat dit jaar voor verhogingen tussen de 4 en 10 procent, afhankelijk van de sector. Daarnaast kunnen er nominale, vaste stijgingen afgesproken worden voor de lagere schalen, zodat zij er relatief gezien meer op vooruit gaan dan de hogere schalen. Als de inflatie oploopt dit jaar, kan de looneis aangepast worden of kunnen lopende cao’s opengebroken worden. Verder wil CNV dat iedereen een maximale reiskostenvergoeding krijgt, zo veel als volgens de fiscus mogelijk is. Lees meer over stevige loonstijging.

Duurzame arbeidsrelaties

Duurzame arbeidsrelaties is de tweede prioriteit. CNV wil meer vaste banen en minder flexwerk. Structureel werk moet door medewerkers met vaste contracten worden uitgevoerd. Verder willen we afspraken maken over inclusief werkgeverschap: werkgelegenheid én waardering voor iedereen, ongeacht leeftijd, gender, huidskleur of arbeidsmogelijkheden. Starters moeten goed begeleid worden, zodat uitstroom geminimaliseerd wordt. En deeltijders moeten meer kúnnen werken als ze dat willen. Meer over duurzame arbeidsrelaties vind je hier.

Regie op je loopbaan

Als je zelf de regie hebt op je werk en je ontwikkeling, neemt jouw werkgeluk toe. Daarom is dat prioriteit drie. CNV zet zich aan de cao-onderhandelingstafels in voor voldoende budget voor professionele en persoonlijke ontwikkeling. Daarnaast biedt de vakbond hulp op maat voor iedereen die zijn baan kwijt is, dreigt kwijt te raken of op een tijdelijk contract werkt. Dat doet CNV bijvoorbeeld in samenwerking met De Vakbeweging, die via loopbaanbegeleiding al meer dan tienduizend mensen geholpen heeft regie op de eigen loopbaan te nemen. Bekijk meer informatie over regie op je loopbaan.

Toekomst van werk

Toekomst van werk is de vijfde prioriteit. Daarmee doelt CNV op zaken als duurzaamheid, milieubewustzijn, een waardig leven voor mensen wereldwijd, nu en in de toekomst. In cao’s stimuleert CNV bijvoorbeeld het opnemen van groene arbeidsvoorwaarden: fietsregelingen en het aanmoedigen van dienstreizen per openbaar vervoer of elektrische deelauto’s. Bescherming van wereldwijde arbeidsrechten gebeurt via CNV Internationaal. Bekijk meer informatie over toekomst van werk.

Meer lezen over de inzet van CNV voor nieuwe cao’s?

Bekijk hier onze inzet in 2024

Onderwijs

Zorg en Welzijn

Overheid en Publieke Diensten

Grote uitdagingen in het onderwijs

In het onderwijs zijn grote uitdagingen: het al enorme lerarentekort stijgt verder door. De werkdruk was al hoog, maar wordt door het tekort aan bevoegde mensen nog hoger. Maar zonder onderwijs kunnen we niet, dus zet CNV in op aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden. ‘Dat is van belang om personeel te werven, hen fit en gemotiveerd te houden én te voorkomen dat ze vroegtijdig uit de sector vertrekken’, zegt Abhilash Sewgobind, CNV-sectorcoördinator Onderwijs.

Stip op de horizon

‘Naast een forse loonstijging, met speciaal oog voor de lage inkomens van het onderwijsondersteunend personeel, zetten we dus in op verlaging van de werkdruk. In het onderwijs betekent een fulltime baan dat je eigenlijk standaard werkt in het weekend en de avonden’, stelt Sewgobind. De stip op de horizon voor de cao-onderhandelaars is om cao’s af te sluiten waarin onderwijspersoneel het werk kan doen in het aantal uren waarvoor ze in dienst zijn. ‘Als iemand 32 uur werkt, moet de workload passen in die 32 uur’, legt hij uit.

Betere balans zorgtaken

Bij een goede werk-privébalans horen ook goede verlofregelingen en het recht op onbereikbaarheid. Van de leden geeft 14 procent aan bereid te zijn meer uren te werken als er een betere balans zou zijn in zorgtaken als mantelzorg en kinderopvang of meer flexibiliteit in werktijden. Sewgobind: ‘Zo zetten we in de cao-onderhandelingen alles op alles om het personeelstekort tegen te gaan. Met aantrekkelijke primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden kun je nieuwe mensen werven voor de onderwijssector én zittende mensen behouden. En dat is beide hard nodig!’

Grote uitdagingen in zorg en welzijn

In zorg en welzijn zijn de uitdagingen enorm: het personeelstekort is schrijnend en de vraag naar zorg stijgt door. Dit zorgt voor toenemende werkdruk en daardoor een ziekteverzuim van maar liefst 8 procent. In 2022 verliet een recordaantal van 155.000 werknemers de zorgsector. ‘Werk aan de winkel dus!’ zegt Joost Veldt, CNV-sectorcoördinator Zorg & Welzijn. ‘Werken in de zorg moet lonen. De loonachterstand ten opzichte van andere sector moet ingelopen worden.’

Vaste werknemers voorrang

‘Maar minstens even belangrijk is invloed van medewerkers. We willen dat zorgmedewerkers meer zelf kunnen bepalen wanneer ze werken en wanneer niet. Nu is dat een van de grootste nadelen die zorgpersoneel noemt aan hun werk en een belangrijke reden waarom sommigen ervoor kiezen om als zzp’er te gaan werken’, weet Veldt. ‘Wij zetten in op afspraken die vaste werknemers op de eerste plaats zetten, waarbij voor ons uitgangspunt is dat er alleen extern ingehuurd wordt bij ziekte of piektijden.’

Werk-privébalans beter

Een behapbare werkdruk is ook van groot belang om werknemers goed en gezond aan het werk te houden in de sector. ‘Ja, we zetten daarom in op maatregelen om een lagere werk- en regeldruk te realiseren, zodat de werk-privébalans beter wordt. Ook maken we afspraken over een veilige werkomgeving. Bij agressief gedrag tegen werknemers moeten er consequenties zijn naar patiënten/cliënten én de werkgever moet aangifte doen.’ Als laatste noemt Veldt professionalisering: ‘Zorgpersoneel moet voldoende tijd en ruimte krijgen om scholing te volgen. Daarom willen wij dat aanvragen tot 1000 euro per jaar automatisch goedgekeurd worden.’

Concurreren met marktsector

Bij overheid en publieke diensten komt de dienstverlening in de knel. De arbeidsmarkttekorten lopen op, vacatures blijven onvervuld, de werkdruk neemt toe. Daarbij komt dat relatief veel werknemers voor hun pensioen staan, waardoor de arbeidsmarkt in de nabije toekomst krap zal blijven. Werkgevers uit de marktsector zijn bovendien op dezelfde werknemers uit. Het is dus van groot belang van overheid en publieke diensten aantrekkelijker worden en blijven om in te werken.

Hoge uitstroom

‘Uit diverse onderzoeken en enquêtes blijkt dat de jongeren nog steeds graag binnen de publieke sector willen starten aan hun werkzame leven’, geeft Juan Schot, CNVsectorcoördinator Overheid & Publieke Diensten, aan. ‘Maar ook dat de uitstroom na een paar jaar erg hoog is. Hier vragen wij aandacht voor. Naast een goede beloning voor werknemers in deze sectoren streven we naar een breder pakket goede arbeidsvoorwaarden.’

Betere werk-privébalans

Schot: ‘Zo weten we dat de jongere generatie bij overheid en publieke diensten veel waarde hecht aan flexibiliteit en meer verlofmogelijkheden. Daar maken we ons dus hard voor. Dat kan werknemers helpen een betere werkprivé-balans te bereiken. Verder zullen ook met werkgevers in gesprek gaan over de inrichting van het werk. Het aantal taken en verantwoordelijkheden dat aan de decentrale overheden wordt toebedeeld, zorgt voor een hogere werkdruk. Hier willen we afspraken over maken in de verschillende cao’s, zodat de werkdruk acceptabel wordt en/of blijft. Ook dit kan helpen om werknemers te trekken én te behouden voor de sector.’