Jobhoppers hoppen van de ene naar de andere baan. Omdat ze een hoger salaris, iets nieuws of meer uitdaging willen. Of omdat ze zoekende zijn naar welke baan nu écht bij hen past. Kun je door jobhoppen gelukkiger worden? Neurobioloog Corette Wierenga denkt van wel. ‘Als je op zoek bent naar een nieuwe uitdaging, snel het idee hebt dat je iets wel hebt gezien of alles hebt geleerd wat je wil leren, dan kun je inderdaad gelukkiger worden van een nieuwe baan. Maar als je naar een andere baan hopt, omdat je contract afloopt of je werk niet leuk is, dán is het natuurlijk een ander verhaal. In dat geval kun je er denk ik ook heel ongelukkig van worden.’
Nieuwe baan
Op de vraag of jobhoppen voordelen heeft vanuit neurofysiologisch oogpunt, heeft Wierenga meteen haar antwoord klaar: ‘Het is altijd goed om nieuwe dingen te leren en ervaren. Daar is ons brein evolutionair gezien op ingesteld. Het is ervoor gemaakt om zich aan te passen aan een veranderlijke omgeving. Bij alles wat je doet, verandert je brein. Het maakt dan allemaal nieuwe verbindingen. En dat maakt je brein sterk.’ Sterk, hoezo? ‘Als er iets gebeurt of verandert, kun je daar met verschillende hersenverbindingen beter en sneller op anticiperen dan wanneer je altijd hetzelfde doet. Is je brein ingesteld op meer routinematig gedrag? Dan is het veel lastiger om aan te passen als er ineens iets gebeurt of verandert, en dat kan ook stress veroorzaken.’
Positieve stress
‘Stress is natuurlijk niet altijd slecht,’ zegt Wierenga. ‘Als je iets nieuws doet, heb je daar in zekere zin altijd wel een beetje stress van. Je komt bij een nieuwe baan in een andere omgeving terecht en gaat andere en soms ook nieuwe dingen doen. Daardoor kun je de eerste maand wat stress ervaren, maar daarna gaat het gewoon goed. Het is positieve stress, waarmee je je brein sterker maakt. Maar als je je dag in dag uit afvraagt of je iets wel goed doet en of je baan volgende maand wellicht ophoudt terwijl je de huur of hypotheek moet betalen, dan is dat negatieve stress. Die is niet goed, zeker niet als het te lang duurt, want chronische stress is slecht voor je brein.’
Uitdaging in je baan
Doe je nieuwe dingen, dan zet je je brein veel meer aan het werk, waardoor er dus meer nieuwe en verschillende hersenverbindingen ontstaan. Waarom zijn die nog meer goed voor je? ‘Daarmee kan je brein het beter opvangen als er een keer iets misgaat in je hersenen. Je hebt bij wijze van spreken reserveverbindingen. Die heb je minder of niet als je altijd hetzelfde doet.’ Wat dat betreft is jobhoppen goed. Je daagt je brein uit om nieuwe problemen of uitdagingen – klein en groot – op te lossen en daarmee nieuwe verbindingen te maken. ‘Daarvoor hoef je niet per se naar een andere baan of werkgever te hoppen,’ vertelt Wierenga. ‘Je kunt ook bij je huidige baan die uitdaging opzoeken en met nieuwe mensen in aanraking komen.’ Als je maar nieuwe dingen doet en ervaart dus. ‘Ja, en dan ook vanuit een positieve motivatie. Niet omdat je gedwongen bent om iets nieuws te gaan doen.’
Geluksprikkel
Je brein wordt dus sterker als je jobhopt op eigen initiatief. Daarmee bescherm je jezelf tegen negatieve stress, wat natuurlijk van invloed is op hoe gelukkig jij je voelt. Maakt je brein misschien ook direct gelukstofjes aan als je van baan wisselt? Wierenga: ‘Het is wel zo dat als je iets nieuws onder de knie hebt gekregen of nieuwe vrienden hebt gemaakt, dit een beloning is voor je brein. Je krijgt daar elke keer een impuls van. Als je van baan wisselt, heb je dat beloningseffect in je brein dus ook. Méér dan wanneer je altijd hetzelfde werk doet en weet wat je “te wachten staat”. Tenzij je natuurlijk werk doet dat op zichzelf al een beloning is.’
Lui brein
Doe je altijd hetzelfde? Werk je bijvoorbeeld jarenlang voor dezelfde werkgever, in dezelfde functie? Dan betekent dit dat je brein, als je aan het werk bent, niet heel hard aan het werk is. Geen ramp, volgens de neurobioloog. ‘Je kunt ook in de avonduren bijvoorbeeld coach zijn van een voetbalteam, en op die manier zorgen voor afwisseling en uitdaging voor je brein. Maar is jouw werk alles wat je doet? Kijk je daarnaast ’s avonds naar dezelfde tv-programma’s en doe je elke dag bij dezelfde winkel je boodschappen? Dan heb je op een gegeven moment een lui brein. Het is dan niet meer goed in staat om zich aan te passen. Terwijl één van de bewezen beschermende factoren voor de ziekte van Alzheimer is je brein blijven gebruiken. Een afwisselendere baan of andere uitdagingen buiten je werk houden je brein fit en verminderen daarmee de kans op dementie.’
Brei(n)club
Je hersenen veel gebruiken, is dus goed. Alles wat je doet, alle ervaringen, zorgen voor een sterker brein. Of je nu jobhopt, veel gaat wandelen – in steeds nieuwe omgevingen – of bij een breiclub gaat. ‘Het maakt niet uit wat je doet, maar gebruik je brein,’ zegt de neurobioloog. ‘Dat heeft trouwens niets met IQ te maken. Je brein moet zich bij nieuwe dingen en ervaringen aanpassen. En dát is wat je brein gezond houdt.’
