Digitale geletterdheid

Esther Singer (33) is leerkracht groep 5/6 op RK basisschool Willibrordus in Hoogkarspel

Naast groepsleerkracht ben ik ook voor één dag per week de ICT-coördinator van de school. Ik regel alle zaken omtrent de (software) licenties, de hardware en ik heb een voortrekkersrol op het gebied van digitale geletterdheid. Het is een hot item dat gekoppeld is aan de razendsnelle ontwikkelingen in de steeds digitaler wordende samenleving. Naast de praktische ICT-vaardigheden is het belangrijker dan ooit tevoren om kinderen mediawijs te maken. Hoe herken je nepnieuws? Wat is een algoritme? Besef creëren dat diensten die ‘gratis’ zijn op internet in feite worden betaald doordat bedrijven jouw persoonlijke gegevens mogen inzien en delen met adverterende partijen. Wat is een goed wachtwoord en waarom is het zo belangrijk dat je een wachtwoord niet met anderen deelt? Het zijn allemaal zaken waar ook (jonge) kinderen mee in aanraking zullen komen.

Ik was verbaasd toen ik erachter kwam dat er op dit moment nog geen wettelijk bepaalde kerndoelen zijn voor digitale geletterdheid. Er wordt op dit moment gewerkt aan het actualiseren van een aantal kerndoelen, digitale geletterdheid is hier een onderdeel van. Volgens de planning is eind dit jaar het ‘concept actualisatie kerndoelen digitale geletterdheid’ klaar en dan volgt een periode van 12-18 maanden waarin het uitgetest en beoordeeld gaat worden. Pas daarna worden de vernieuwde kerndoelen wettelijk vastgelegd.

Verbaasd dat er op dit moment nog geen wettelijk bepaalde kerndoelen zijn voor digitale geletterdheid

Esther Singer

Het zal dus op z’n vroegst 2025 (of 2026?) zijn voordat er qua wetgeving zwart op wit staat wat er aangeboden moet worden over digitale geletterdheid op de basisschool. Voor kin[1]deren die nu in de bovenbouw zitten is dat te laat. Vandaar dat wij als school zelf richtlijnen hebben opgesteld om hen met de nodige kennis en kunde op ICT-gebied klaar te stomen voor de middelbare school.

Ik vraag me af in hoeverre mate AI (kunstmatige intelligentie) een plek zal veroveren binnen het basisonderwijs. De huidige adaptieve leerlingsoftware kan nog flink gefinetuned worden, daar liggen zeker nog kansen. Een tool als ChatGPT is een veel[1]geprezen ‘huiswerk-robot’ bij scholieren, maar het is wel van wezenlijk belang dat je je als gebruiker realiseert dat niet alle geproduceerde antwoorden berusten op feiten. En daar komt dan weer mediawijsheid om de hoek kijken. Hoe valideer je een bron? Hoe maak je een correcte bronverwijzing? En als je bij een tekst ctrl C en ctrl V doet en je zet je eigen naam eronder; ben je dan wel de eigenaar?