Cao Jeugdzorg

Peilen waar de behoefte ligt voor de nieuwe cao

De jeugdzorg staat in de schijnwerpers. In 2015 is de jeugdzorg overgedragen aan de gemeenten die met aanbestedingen de jeugdzorg bij instellingen inkopen. Ruim vijf jaar later is er kritiek op dit systeem van marktwerking. Instellingen zeggen dat ze te weinig betaald krijgen van de gemeenten. Medewerkers zijn vaak meer tijd kwijt aan administratie dan aan zorg. Dit heeft ook invloed op de cao. De lonen staan al jaren onder druk. Daarbij komt een zwaardere werkdruk door een tekort aan gekwalificeerde medewerkers.

In januari 2021 loopt de huidige cao Jeugdzorg af. Tot die tijd is de looptijd van de huidige cao verlengd tot 1 januari 2022. Over een nieuwe cao wordt nu onderhandeld. Zodra het nieuwe cao-akkoord er is, treedt het eerder in werking.

Behoeftes en speerpunten van de nieuwe cao

In deze fase werken we de behoeftes uit van onze leden. We hebben gekeken naar wat er beter kan in de jeugdzorg. Wij zetten in op:

1. Meer zelfstandigheid voor jeugdzorgmedewerkers
   Jeugdzorgmedewerkers hebben te maken met veel regels en richtlijnen. Wij willen graag meer ruimte voor professionals om de inhoud en inrichting van hun werk te bepalen.
2. Betere arbeidsvoorwaarden
   Jeugdzorgmedewerkers doen zwaar werk. Daarom willen wij beter loon, meer vergoedingen en een betere functiewaardering.
3. Aandacht voor oudere werknemers
   Wij willen dat oudere werknemers in de jeugdzorg meer keuzes krijgen om ander werk te zoeken of eerder te stoppen met werk. Bijvoorbeeld door te kiezen voor een administratieve functie of door na 45 dienstjaren met pensioen te gaan.
4. Werkdruk
   Voor onze mensen in de zorg ligt de werkdruk erg hoog. In de jeugdzorg is dat niet anders. Daarom willen we afspraken maken die de werkdruk in de sector verlagen. Bijvoorbeeld door loonsverhoging, zodat het werk aantrekkelijker wordt gemaakt en er meer mensen in de sector komen werken.
5. Aanpak van agressie
   Werken in de jeugdzorg kan gevaarlijk zijn voor medewerkers vanwege agressieve cliënten of ouders. Wij willen dat onze mensen in de jeugdzorg veilig kunnen werken. We gaan kijken waar we agressie kunnen aanpakken.

In maart 2021 willen we een eerste voorstel voor een nieuwe cao klaar hebben

Wij willen kabinetsbezuinigingen Jeugdzorg van tafel

De plannen van het nieuwe Kabinet vanaf 2024 vermelden een bezuiniging van 0,5 miljard per jaar op de Jeugdzorg. Wij vinden de inschatting voorbarig en willen dat de bezuiniging van tafel gaat. In een sector die het nu al zwaar heeft, en waar de cao-onderhandelingen zijn vastgelopen, is het onverantwoord om nu al te rekenen op verdere bezuinigingen.

Wat moet er dan gebeuren in de sector?

Om de werking van de jeugdzorg te verbeteren, zien wij de volgende stappen als noodzakelijk. Je ziet ze onderverdeeld in stappen voor werkgevers, gemeentes, en het kabinet. Waarbij sommige punten bij meerdere actoren terugkomen:

Actiepunten voor werkgevers

1. Geef professionals meer autonomie en zeggenschap over het werk en laat cliënten zoveel mogelijk zelf aan het roer in de jeugdhulp en -zorg, zodat een zo effectief en liefdevol mogelijke jeugdhulp ontstaat. We willen in de jeugdzorg de relatie met de cliënt en het vertrouwen op de professionaliteit van de zorgmedewerkers centraal zetten. Hiervoor is het nodig dat overheden én werkgevers verantwoordingsregels en administratiedruk zo veel mogelijk afschaffen.
   

Actiepunten voor gemeentes

1. Verminder de druk op jeugdzorg door te investeren in preventieve voorzieningen die een beroep op jeugdzorg voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan betere schuldhulp en verbetering van de leefomgeving voor jongeren en hun gezin.
2. Organiseer in elke gemeente één laagdrempelig loket voor toegang tot jeugdzorg en één stevige en deskundige eerstelijnsvoorziening voor jeugdzorg, waarin multidisciplinaire teams ontschot en outreachend samenwerken.
3. Werk mee aan stevige financiering van de (hoog)specialistische zorg zodat dekkende en duurzame zorg voor cliënten en personeel mogelijk wordt. Regionaal waar het kan en landelijk waar het moet, zonder wachtlijsten en zonder dat kinderen tussen wal en schip vallen.
   

Actiepunten voor het kabinet

1. Geef professionals meer autonomie en zeggenschap over het werk en laat cliënten zoveel mogelijk zelf aan het roer in de jeugdhulp en -zorg, zodat een zo effectief en liefdevol mogelijke jeugdhulp ontstaat. We willen in de jeugdzorg de relatie met de cliënt en het vertrouwen op de professionaliteit van de zorgmedewerkers centraal zetten. Hiervoor is het nodig dat overheden én werkgevers verantwoordingsregels en administratiedruk zoveel mogelijk afschaffen.
2. Stel vooraf landelijk kwaliteitseisen aan de organisaties die tot jeugdzorg worden toegelaten. Daartoe horen eerlijke tarieven die goede arbeidsvoorwaarden in de jeugdzorg mogelijk maken.
3. Organiseer de (hoog)specialistische zorg regionaal waar het kan of landelijk waar het moet, zonder wachtlijsten en zonder dat kinderen tussen wal en schip vallen. Dit vereist coördinatie en realisatie die qua schaal past bij de regionale of landelijke rol - ‘matched care’ - van deze (hoog) specialistische zorg. En met stevige financiering, die deze zorg dekkend en duurzaam voor cliënten en personeel mogelijk maakt, waarbij als stip op de horizon de marktwerking (aanbesteding, concurrentie, winstoogmerk aanbieders) wordt afgeschaft.
4. Zet digitalisering in de jeugdzorg slim in om de werkdruk in de jeugdzorg te verlagen en leer van de ervaringen die in de coronaperiode zijn opgedaan met digitaal contact met de cliënt.
5. Verminder de druk op jeugdzorg door te investeren in preventieve voorzieningen die een beroep op jeugdzorg voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan betere schuldhulp en verbetering van de leefomgeving voor jongeren en hun gezin.
6. Intensiveer de samenwerking in de kinderbescherming met als stip op de horizon één set samenwerkende en elkaar versterkende instanties (zo min mogelijk) die de publieke taak kinderbescherming uitvoeren. Inclusief de wettelijke regeling voor de taken en bevoegdheden en voor de rechtsbescherming van de ouders/ opvoeders en de jeugdigen.
7. Verbeter het klacht- en tuchtrecht, zodat cliënten en professionals beter worden beschermd.
8. Maak verlengde jeugdzorg tot 27 jaar mogelijk, zodat kinderen die op zorg zijn aangewezen als jong volwassene niet tussen wal en schip komen te vallen.
9. Stop het jojobezuinigingsbeleid en investeer duurzaam in de jeugdzorg. Haal de structurele bezuiniging op de jeugdzorg van een half miljard per 2025 van tafel! Deze bezuiniging maakt het onmogelijk om de vastgedraaide jeugdzorg weer vlot te trekken. Echt hervormen van de jeugdzorg zoals wij willen wordt hiermee onmogelijk.
   

Met leden in gesprek

Over deze punten voeren wij gesprekken met onze achterban. Helaas hebben de vakbondsacties uit de afgelopen maanden nog geen verbetering gebracht. Daarom houden we ook er rekening mee, dat nieuwe acties in de aankomende tijd nodig zullen zijn.

CNV, de andere bonden en branchevereniging Jeugdzorg Nederland hebben een onderhandelaarsakkoord bereikt over een nieuwe cao voor de jeugdzorg. Daarin staat onder meer een loonstijging van 8 procent over drie jaar en een eenmalig bedrag van €250,-. Ook hybride werken, een hogere kilometervergoeding en een generatiepactregeling maken deel uit van het pakket.